آموزش تزئین سفره هفت سین | تزئین ظروف 7 سین | تزئین سبزه و تخم

ظرف های هفت سین 

  تزئین ظروف سفره هفت سین راه های مختلفی دارد. یکی از ساده ترین راه ها، استفاده از رنگ ویترای برای نقاشی بر روی ظروف است؛ ۶ عدد ظرف پایه دارشیشه ای را خوب بشویید و خوب خشک کنید. با استفاده از تیوپ های رنگ ویترای طرح مورد نظرتان را روی ظرف های پایه دار بکشید و به دلخواه رنگ آمیزی کنید.

  ظرف را ۲۴ ساعت کنار بگذارید تا رنگ ویترای کاملاً خشک شود. برای تثبیت رنگ می توانید طبق دستور روی جعبه رنگ ویترای ظرفی را که نقاشی کرده اید در فر حرارت بدهید.

 اگر دوست داشتید می توانید طرح های مشبکی را با رنگ ویترای بکشید و جاهای خالی را با چسب بپوشانید و در اکلیل های رنگی بغلتانید تا طرح زیبایی روی ظرف ها ایجاد بشود. می توانید وسایل هفت سین را داخل این ظرف های زیبا بریزید.

    تخم مرغ

     ابتدا سوراخ ریزی در هر دو سر تخم مرغ ایجاد کنید. از یک سر تخم مرغ فوت کنید تا مواد داخل آن خارج شود و آن را خوب بشویید. حالامی توانید با مقداری رنگ یا مداد شمعی روی تخم مرغ ها هر طور که دوست دارید نقاشی کنید.

 روش دیگر این که از تخم مرغ به عنوان ظرف سبزه استفاده کنید. کمی از سر تخم مرغ جدا کنید و با تکه هایی از پنبه مرطوب داخلش را پر کنید، بعد از سبزه عید که کمی سبز شده داخل آن بگذارید و هر روز کمی آب روی آن بپاشید تا موقع سال تحویل سبزه ها رشد می کند.

    تزئین تنگ ماهی

   

  بهترین و مناسب ترین رنگ برای شیشه، رنگ ویترای است. چند رنگ قابل حل شدن در آب را در پالت بریزید و انگشت خود را در رنگ فرو کرده و روی سطح تنگ لکه هایی با فاصله های مختلف ایجاد کنید. این لکه ها به جای پولک های ماهی هستند.

 برای تکمیل آن کافی است با استفاده از قلم موی باریک و رنگی تیره برای هر یک از ماهی ها چشم و دهان و باله نقاشی کنید.

 روش دیگر این که می توانید با استفاده از خمیر کاغذ، روی تنگ ماهی و در قسمت پائین آن، برگ های شبیه برگ های ته آب طراحی کنید و آنها را به رنگ سبز درآورید.

 روش دیگر استفاده از گوش ماهی هایی است که با رنگ های آکریلیک طلایی و نقره ای آنها را رنگ کرده اید.

  این گوش ماهی ها را دورتادور تنگ ماهی در دو تا سه ردیف بچسبانید تا تنگ ماهی شما جلوه زیبایی داشته باشد

چهارشنبه آخر سال ( چهار شنبه سوری )

یکی از آیینهای نوروزی امروز - که بایستی آمیزه ای از چند رسم متفاوت باشد - " مراسم چهارشنبه سوری " است که در برخی از شهرها آن را چهارشنبه آخر سال  گویند.  دربارهً چهارشنبه سوری، کتاب ها و سندهای تاریخی، مطلبی یا اشاره ای نمی یابیم و تنها در این قرن اخیر، یا دقیق تر، در این نیم قرن اخیر است که مقاله ها و پژوهشهای متعددی در این باره منتشر شده و یا در نوشته های مربوط به نوروز به چهارشنبه سوری نیز پرداخته اند.  

برگزاری چهارشنبه سوری، که در همهً شهرها و روستاهای ایران سراغ داریم، بدین صورت است که شب آخرین چهارشنبهً سال ( یعنی نزدیک غروب آفتاب روز سه شنبه )، بیرون از خانه، جلو در، در فضایی مناسب، آتشی می افروزند، و اهل خانه، زن و مرد و کودک از روی آتش می پرند و با گفتن : " زردی من از تو، سرخی تو از من "، بیماری ها و ناراحتی ها و نگرانی های سال کهنه را به آتش می سپارند، تا سال نو را با آسودگی و شادی آغاز کنند.

 تا زمانی که از ظرف های سفالین چون، کاسه و بشقاب و کوزه، در خانه استفاده می شد، پس از خانه تکانی، کوزهً کهنه ای از پشت بام خانه به کوچه می انداختند؛

 کوزه ای که در آن آب و چند سکه ریخته بودند. اسفند دود کردن و آجیل خودرن، فال گرفتن، " فال گوش " ( در کوی و گذر به حرف عابران گوش دادن و از مضمون آن ها برای نیت خود تفاًول زدن. ) و " قاشق زنی " ( معمولا زنان روی خود را می پوشانند و با قاشق، یا کلید به خانه ها در می زنند، صاحب خانه شیرینی، میوه و یا پول در ظرف آنها می گذارد. ) نیز از باورها و رسم هایی است که به ویژه در بین نوجوانان، هنوز به کلی فراموش نشده است؛

 و این رسم ها و باورها در شهرهای مختلف با یکدیگر متفاوت اند. 

بی گمان چهارشنبه سوری از رسم های کهن پیش از اسلام نیست. در آن زمان هر یک از روزهای ماه را نامی بود، نه روزهای هفته را. استاد پورداود در این باره می نویسد :  آتش افروزی ایرانیان در پیشانی نوروز از آیین های دیرین است ( ... ) شک نیست که افتادن این آتش افروزی به شب آخرین چهارشنبهً سال، پس از اسلام رسم شده است.

چه ایرانیان شنبه و آدینه نداشتند ( ... ) روز چهارشنبه یا یوم الاربعاء نزد عرب ها روز شوم و نحسی است. جاحظ در المحاسن و الاضداد آورده : والاربعاء یوم ضنک و نحس. 

 این است که ایرانیان آیین آتش افروزی پایان سال خود را به شب آخرین چهارشنبه انداختند تا پیش آمدهای سال نو از آسیب روز پلیدی چون چهارشنبه بر کنار ماند. 

در باورهای عامیانه، چهارشنبه روزی نامبارک است. سفر نبایستی کردن شب چهارشنبه، به احوال پرسی مریض نبایستی رفت. و منوچهری گوید: 

چهارشنبه که روز بلاست باده بخور      به ساتکین می خور تا به عافیت گذرد

آتش افروختن شب چهارشنبهً آخر سال، یا چهارشنبه آخر صفر را، برخی به قیام مختار نسبت می دهند : مختار سردار معروف عرب وقتی از زندان خلاصی یافت و به خونخواهی شهیدان کربلا قیام کرد، برای این که موافق و مخالف را از هم تمیز دهد و بر کفار بتازد، دستور داد شیعیان بر بام خانه خود آتش روشن کنند و این شب مصادف با شب چهارشنبه آخر سال بود. و از آن به بعد مرسوم شد. 

در برخی از شهرهای آذربایجان چون ارومیه، اردبیل و زنجان، همه چهارشنبه های ماه اسفند هر یک نقش و نام معینی دارند، که از جمله در منطقهً زنجان بدین شرح است:  نخستین چهارشنبه را موله گویند و به شستن و تمیز کردن فرش های خانه اختصاص دارد.

دومین چهارشنبه را سوله گویند، در این روز به خرید وسیله ها و نیازمندیهای عید می روند.  سومین چهارشنبه را گوله گویند و به خیس کردن و کاشتن گندم و عدس و غیره برای سبزه های نوروزی اختصاص دارد.  چهارمین و آخرین چهارشنبه سال ( چهارشنبه سوری ) را کوله گویند؛ ( کوله در ترکی به معنی کهنه و فرسوده است). 

 در برخی از شهرهای ایران، از جمله ایلام (نوروز آباد)، تویسرکان، کاشان، زاهدان (قصبه مود) و ... مراسم چهارشنبه سوری را آخرین چهارشنبه ماه صفر برگزار می کنند. و آخرین آتش نیز از رسم ها است.  بنابر نوشته تذکره صفویه کرمان نیز، چهارشنبه سوری در ماه صفر بوده است. 

در اصفهان چهارشنبه سوری را " چهار شنبه سرخی " نیز می گویند.  یکی از دلیل ها و سندهای دیگری که نشان می دهد چهارشنبه سوری از آیین های پیش از اسلام نیست، می تواند این باشد که مراسم آن در غروب آفتاب روز سه شنبه برگزار می شود.

در گاهشماری قمری آغاز بیست و چهار ساعت یک شبانه روز از غروب آفتاب روز پیش است؛ و چهارشنبه سوری، مانند بسیاری از آیین ها، جشن ها و سوگواری های مذهبی همچون عید غدیر، نیمه شعبان، رحلت حضرت پیامبر ( ص ) که بر اساس گاهشماری قمری است، در غروب روز پیش برگزار می شود. نحس بودن چهارشنبه در باورهای عامیانه باعث شده، که هنوز بعدازظهر سه شنبه ( یعنی شب چهارشنبه ) به احوال پرسی بیمار نمی روند، و پنجشنبه را عامه " شب جمعه " می گویند.

در صورتی که آیین های کهن مثل نوروز، مهرگان، سده و ... که بر اساس گاهشماری خورشیدی است، آغاز بیست و چهار ساعت روز، از سپیده دم و یا از نیمه شب است. آن چه که چهارشنبه سوری را به جشن ها و آیین های کهن ایران پیوند می زند، می تواند برگزاری رسم و جشنی به نام " سور "، در روز پنجه ( خمسه مسترقه ) باشد که از آن تا سدهً چهارم، دوره سامانیان، آگاهی در دست است :

صاحب تاریخ بخارا از برگزاری رسمی که " عادت قدیم " و با افروختن آتش در " شب سوری " ( پیش از نوروز ) همراه بوده خبر می دهد : ... آنگاه امیر سدید ( منصور بن نوح ) به سرای نشست، هنوز سال تمام نشده بود که چون شب سوری، چنان که عادت قدیم است، آتشی عظیم افروختند و پاره ای آتش بجست و سقف سرای در گرفت و دیگر باره جمله سرای  بسوخت و ...  

امروز، با رسمیت یافتن تقویم مصوب 1304، دیگر از جشن های پنجه ( که در خوارزم، آغاز سال، و در پارس پایان سال بود ) کمتر نشانی میتوان یافت. چهار شنبه سوری پایان ماه صفر نیز - تا آن جا که آگاهی در دست است -  فراموش شده، و تنها با برگزاری مراسم چهار شنبه آخر سال یا چهارشنبه سوری، که در بر دارندهً رسم هایی از فرهنگ عامه است، مردم به پیشواز نوروز می روند.

   این یادآوری لازم است که با وجود تکنولوژی های جدید خانه سازی، ایجاد مجموعه های مسکونی، آپارتمان نشینی، در دسترس نبودن " بوته و هیمه " ( به علت استفاده از گاز و برق به عنوان وسیلهً  حرارتی )، در اختیار نداشتن کوزه و پشت بام و فضای مناسب جلوی در خانه، و دگرگونی های دیگر فرهنگی، مراسم چهارشنبه سوری هنوز چهرهً نمادین خود را - با دشواری، به ویژه در شهرها و محله های سنتی - نگه داشته است

نمادهای سفره هفت سین عید نوروز و آداب ویژه سال نو ایرانیان

چیدن هفت سین

هفت سین به معنای هفت قلم شیئی که نام آن‌ها با حرف «س» (سین) آغاز می‌شود، یکی از اجزای اصلی آیین‌های سال نو است که پیشینه‌ی ایرانیان آن را برگزار می‌کنند.

این اقلام سنتاً در سفره‌ی هفت سین چیده و به نمایش گذاشته می‌شوند.

این سفره‌ای است که هر خانواده‌ای بر روی زمین (یا بر روی میز) در اتاقی که معمولاً به میهمانان گرامی اختصاص داده شده می‌گسترد و این اقلام بر روی آن قرار داده می‌شود:

در بالای سفره (در دورترین فاصله از در) آینه‌ای گذاشته می‌شود، که در دو طرف آن شمع‌دان‌هایی دارای شمع نهاده شده (سنتاً مطابق با شمار فرزندان خانواده)، در پایین آن نسخه‌ای از قرآن (از شاهنامه یا دیوان حافظ نیز استفاده می‌شود)،

تُنگی که معمولاً حاوی یک ماهی لایی (بسیاری از خانواده‌ها یک کوزه آب باران را که قبلاً جمع آوری شده و/ یا کاسه آبی که حاوی برگ سبز انار، نارنج، یا شمشاد است نیز می‌افزایند)، ظرف‌های حاوی شیر، گلاب، عسل، شکر، و (1، 3، 5 یا 7 عدد) تخم مرغ رنگ‌آمیزی شده گذاشته می‌شود.

 مرکز سفره عموماً با گل‌دانی از انواع گل‌ها، معمولاً سنبل و شاخه‌های بیدمشک فروگرفته می‌شود. کنار آن، سبزه و دست‌کم شش قلم دیگر که با حرف سین آغاز می‌شوند (تشریح شده در زیر)، ظرفی حاوی میوه (سنتاً سیب، پرتقال، انار، و به)، چند نوع نان (اغلب شیرین)، ماست و پنیر تازه، شیرینی‌های گوناگون، آجیل (مخلوط خشک و بو داده شده‌ی تخم‌های نخودچی، خربزه، گندم برشته، برنجک، و فندق و گردو، که همگی با کشمش آمیخته ‌شده‌اند) قرار داده می‌شود.

  نمادهای هفت سین

سنجد ( Sorb ) : نمادی است از زایش و تولد و بالندگی و برکت

سمنو (Samanoo): نماد خوبی برای زایش گیاهی و بارور شدن گیاهان...

سبزه (Verdure) : موجب فراوانی و برکت در سال نو شود، رنگ سبز آن رنگ ملی و مذهبی ایرانیان است.

سیب سرخ (Red Apple ) : نمادی است از باروری و زایش

سماق (Sumac) : برای گندزدایی و پاکیزگی

سیر (Garlic) : برای گندزدایی و پاکیزگی

سرکه (Vinegar) : برای گندزدایی و پاکیزگی

قرآن(Quran) : کتاب مقدس هر آیین

تخم مرغ (Eggs) : از نوع سفید یا رنگی نمادی است از نطفه و نژاد

ماهی سرخ (Gold Fish) : ماهی یکی از نمادهای آناهیتا فرشته آب و باروری است و وجود آن باعث برکت و باروری می گردد.

سکه (Silver & Gold Coin) : موجب برکت و سرشاری کیسه است

نقل (Comfit ): نمادی است از زایش و تولد و بالندگی و برکت

شیرینی (Sweets ) : نمادی است از زایش و تولد و بالندگی و برکت

آجیل (Nuts) : نمادی است از زایش و تولد و بالندگی و برکت

اسپند ( Wild Rue): در زمانهای قدیم مقدس بوده و در رسم های نیایشی بکار برده می شده.

انار (Pomegranate) : پردانگی انار نشان از برکت و باروری است

سبزه هفت سین به شکل قالبی

سبزه هفت سین به شکل قالبی

وسایل‌ لازم :
‌

- عدس، ماش‌ یا گندم‌ (مقدار آن‌ بستگی‌ به‌ قالب‌ مورد نظر دارد)

- پارچهِ نخی‌

- سینی‌

- قالب‌ کیک‌ به‌ شکل‌ دلخواه‌

sabzeh-ghalebi

روش‌ تهیه:

عدس‌ را به‌ مدت‌ دو روز در آب‌ خیس‌ کنید. سپس‌ از آب‌ بیرون‌ آورید و به‌ مدت‌ دو تا سه‌ روز درون‌ پارچه ‌ای‌ نخی‌ قرار دهید. پارچه‌ را روی‌ ظرفی‌ تخت‌ (سینی) پهن‌ کنید. روزی‌ یک‌ بار عدس‌ پیچیده‌ در لای‌ پارچه‌ را به‌ همراه‌ سینی‌ زیر شیر آب‌ بگیرید و آب‌ اضافی‌ را خالی‌ کنید.

 البته‌ مقدار بسیار کمی‌ آب‌ در داخل‌ ظرف‌ باقی‌ بگذارید. پس‌ از طی‌ این‌ مدت، عدس‌ها جوانه‌ می ‌زنند. جوانه‌ها را درون‌ قالب‌ مورد نظر بریزید و کاملاً پخش‌ کنید.

 سپس‌ در هوای‌ گرم‌ و مقابل‌ نور خورشید قرار دهید. پشت‌ پنجره‌ بهترین‌ مکان‌ است. پس‌ از مدتی‌ عدس‌ها در قالب‌ و به‌ شکل‌ آن‌ سبز می‌ شوند و رشد می ‌کنند. سپس‌ می ‌توانید آنها را به‌ ظرف‌ دیگری‌ منتقل‌ کنید.

برای‌ تزیین‌ این‌ سبزه‌ از روبان‌ پهن‌ استفاده کنید‌ و با‌ سوزن‌ ته‌ گرد روبان‌ را دورتا دور آن‌ ثابت‌ کنید.

تزئین سفره هفت سین به سبک مدرن و زیبا

مقدمه :

تزیین یکی از سفره های سنتی ، بنام هفت سین را برای شما آموزش می دهیم ، ایرانیان باید بدانند که هر کدام از سفره های سنتی نشانگر فرهنگ مملکت ما ایران است.

در این سفره از ظروف پایه دار استفاده می کنیم. مقداری تور را خرد کرده و داخل این ظرف قرار میدهیم.



از قبل با استفاده از گلهای چینی و اطلسی ، گل کیمیا را درست کرده ، وسط آن را پرچم گذاشته ، با رنگهای تیوپ روغنی آنها را رنگ کرده و داخل ظروف پایه دار قرار می دهیم.

مقداری آب داخل کاسه ریخته ، شمع را درون آن قرار می دهیم، قرآن را به منظور خوش یمن بودن در کنار سفره قرار می دهیم.



سرکه ، سمنو، سیر ، سکه ، سنجد ، اسفند و سیب را داخل ظروف پایه دار می گذاریم.

در یک ظرف پایه دار، سبزه درست می کنیم و اطراف آنرا با گلهای چینی و خمیرهای فانتزی تزیین می کنیم.



سکه ها را داخل ظرف پایه دار که با گل تزئین شده ، قرار می دهیم.

تخم مرغها را ابتدا آب پز کرده ( داخل آب یا قاشق نمک و یک قاشق سرکه اضافه می کنیم تا پوست تخم مرغها ترک نخورد) سپس رنگ آمیزی می کنیم و داخل ظروف پایه دار قرار می دهید